Wetgeving rondom schoolverzuim

In Nederland gelden wetten die regelen welke verantwoordelijkheden leerlingen en scholen hebben om de privacy te beschermen, om veilige en gezonde leeromgeving te creëren en verzuim te voorkomen en te beperken.

Wij hebben onze diensten afgestemd op de actuele wet- en regelgeving, waardoor u kunt rekenen op een stevige basis voor een goede samenwerking.

Leerplichtwet

In Nederland heeft elk kind het geluk dat hij of zij naar school mag. Om ervoor te zorgen dat elk kind van vijf jaar tot en met het schooljaar waarin hij of zij 16 jaar wordt onderwijs krijgt, is de leerplichtwet ingesteld.

Kwalificatieleerplicht

Voor jongeren die nog geen 18 jaar zijn en geen startkwalificatie hebben (diploma van een havo-, vwo- of mbo2, 3 of 4 opleiding) geldt de kwalificatieleerplicht.

Verschijnt een leerling die onder de leerplicht- of kwalificatiewet valt niet op school? Dan maakt de school een melding bij de gemeente. De leerplichtambtenaar houdt toezicht op dit verzuim. Ouders/verzorgers en leerlingen vanaf 12 jaar zijn verantwoordelijk voor het naar school gaan.

RMC-wet

In aanvulling op de leerplichtwet is er de RMC-wet (Regionale Meld- en Coördinatie). Deze wet regelt de registratie van niet-leerplichtigen tot 23 jaar die nog geen startkwalificatie hebben behaald. Deze wet heeft tot doel om het aantal jongeren dat uitvalt of uit dreigt te vallen in beeld te brengen én te houden. Trajectbegeleiding leidt deze voortijdige schoolverlaters weer naar het onderwijs. Zo kunnen zij alsnog hun startkwalificatie behalen en zijn zij beter voorbereid op hun toekomst.

Meer weten over diverse wetten rondom schoolplicht?
Wij vertellen het u graag!

Wat gebeurt er bij schoolverzuim?

De schoolleiding maakt een melding bij de Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO) zodra een leerling totaal 16 uren les- of praktijktijd in 4 opeenvolgende lesweken afwezig was. DUO , geeft dit door aan de leerplichtambtenaar van de desbetreffende gemeente. De leerplichtambtenaar zal een onderzoek doen naar de zaak en wanneer nodig een proces-verbaal opmaken. Deze wordt naar het Openbaar Ministerie gestuurd. 

Wanneer de leerplichtambtenaar vindt dat zijn eerdere pogingen om de leerling in kwestie naar school te krijgen geen effect hebben, kan hij naar de Sociale Verzekeringsbank (SVB) gaan om daar het verzuim te melden. Is de leerling 16 of 17 jaar oud en heeft hij of zij geen startkwalificatie, dan kan de kinderbijslag stopgezet worden. 

Gevolgen van spijbelen

De ouder of verzorger van de leerling in kwestie moet er voor zorgen dat hij/zij is ingeschreven op een school, en ook daadwerkelijk naar school toe gaat. Wanneer deze verplichting niet wordt nagekomen kan dit een geldboete tot gevolg hebben. 

Wanneer de leerling 12 jaar of ouder is kan de rechter een taakstraf opleggen. In sommige gevallen kan de rechter een voorwaardelijke gevangenisstraf van een maand opleggen.

Is schoolverzuim afhankelijk van opleidingsniveau?

De leerplicht geldt voor iedereen van 5 tot 16 jaar, ongeacht het niveau. Daarna geldt voor leerlingen die na hun 16e nog geen startkwalificatie hebben behaald (minimaal  HAVO of een MBO 2 diploma), de kwalificatieplicht. Dan wordt de leerplicht verlengd tot het 18e levensjaar. Jongeren die niet meer naar school gaan en nog geen startkwalificatie hebben, worden aangeduid als VSV’er (vroegtijdig schoolverlater). 

Met een HAVO- VWO- of MBO 2-diploma op zak, hoeven jongeren geen onderwijs meer te volgen en zijn ze dus ook niet meer leerplichtig. Toch is het wel belangrijk dat ook de 18-plussers zonder startkwalificatie onderwijs volgen. Leerplichtambtenaren begeleiden jongeren tot 18 jaar en een RMC (Regionaal Meldpunt vsv) begeleidt de jongvolwassenen van 18 tot 23 jaar.  

Op het HBO of een universitaire opleiding worden studenten vrijer gelaten, er wordt een beroep gedaan op de eigen verantwoordelijkheid. Het wel of niet aanwezig zijn in een les wordt wel opgemerkt, maar er worden geen sancties opgelegd.

Tot wanneer ben je leerplichtig?

In Nederland ben je leerplichtig vanaf de eerste dag van de maand waarin het kind 5 jaar wordt tot het einde van het schooljaar waarin het kind 16 jaar wordt. Dit betekent dat het verplicht is om onderwijs te volgen of om ingeschreven te staan op een school gedurende deze periode. Na het bereiken van de leeftijd van 16 jaar is er geen leerplicht meer, maar is er kwalificatieverplichting tot de 18e verjaardag. Dit betekent dat het verplicht is om een startkwalificatie te halen, zoals een diploma op minimaal mbo-niveau 2 of havo/vwo.

Het onderwijs in Nederland is verplicht om te voorzien in passend onderwijs voor leerplichtige en kwalificatieplichtige jongeren, zodat ze zich kunnen blijven ontwikkelen tot ze de kwalificatieplichtige leeftijd van 18 jaar bereiken.

Wat is de boete van leerplicht?

De boetes voor leerplichtkwesties in Nederland variëren afhankelijk van de ernst en duur van het verzuim, en ze worden vastgesteld door de gemeentelijke overheden. Ze kunnen variëren van enkele honderden tot enkele duizenden euro’s. Ouders zijn meestal verantwoordelijk voor het betalen van deze boetes. De exacte bedragen en regels verschillen per gemeente. Voor specifieke informatie, neem contact op met de lokale leerplichtambtenaar of bekijk de website van uw gemeente.